Kamerki, stres i interakcja
Wskazówki dla wykładowców
To już rok, odkąd prowadzimy zajęcia zdalnie. W tym czasie m.in. w ramach projektu TELL rozmawialiśmy z ponad setką studentów oraz z psychologami uniwersyteckimi o trudnościach, których studenci doświadczają w związku z nauką zdalną.
| Studenci doświadczają dużo stresu. Zazwyczaj za pomocą rozmów z innymi studentami na korytarzu mogą się dowiedzieć się, że inni też mają podobne problemy, trudności i zmartwienia. Teraz jednak wielu studentów ma wrażenie, że studia dla innych studentów są łatwiejsze. Bariera, żeby brać aktywny udział w zajęciach także jest trudniejsza niż zwykle do przekroczenia. Studenci na przykład nie widzą jak inni (studenci , ale też wykładowca) zareagują na to, co mówią. | |
| Studenci mają trudności ze skupieniem się podczas zajęć. To wynika m.in. z tego, że nie widzą wykładowcy. Mimika, kontakt wzrokowy i język ciała pomagają skupić się na zajęciach. Brak interakcji też utrudnia skupienie się. | |
| Studenci mają więcej problemów ze snem i zaburzony rytm dnia. | |
| Studenci odczuwają izolację i samotność. |
Oczywiście nie możemy rozwiązać wszystkich problemów, ale możemy zrobić kilka rzeczy, które pomogą je chociaż trochę zmniejszyć.
Kamerki
Używanie kamerek zapobiega poczuciu izolacji oraz ułatwia interakcje. Jeśli cała grupa używa kamerki i studenci są do tego przyzwyczajeni, to kamerki mogą również obniżyć poziom stresu.
| Jeśli chcesz, żeby studenci używali kamerek, to powiadom ich o tym przed zajęciami. Kiedy studenci się tego nie spodziewają i jeszcze siedzą w piżamie lub bez makijażu, to prawdopodobnie będą mówili, że mają “problemy techniczne”. Masz prawo zaznaczyć, że aktywny udział w zajęciach (włączona kamera) jest jednym z kryteriów/wymogów, który studenci muszą spełnić, żeby uzyskać zaliczenie z danego kursu. Jasne i przejrzyste zasady sprawią, że studenci będą wiedzieć, czego oczekiwać i nie będą mogli powiedzieć: “nie wiedziałem/am” lub “tego nie było w wymaganiach”. | |
Sam(a) używaj kamery. Studenci mówią, że jest im trudno się skupić na zajęciach, kiedy nie widzą wykładowcy.
|
|
| Kamery mogą być częścią zajęć – możesz np. zacząć zajęcia od kilku pytań prawda/fałsz o treści przednich zajęciach. Zamiast jednego studenta, który odpowiada, każdy musi pokazać kciuk do góry (prawda) lub do dołu (fałsz) przed kamerą. | |
| Jeśli wszystko, co studenci mówią na zajęciach, podlega ocenie, to może to ‘zabić’ wszystkie naturalne i spontaniczne interakcje. Zastanów się, co podczas zajęć należy do procesu uczenia się, a co do testowania. Jeżeli mówimy o uczeniu się, to błędy i pomyłki są naturalnym elementem - pokaż studentom, że mają prawo robić błędy na tym etapie zajęć. |
Interakcja
Interakcja bardzo pomaga studentom, żeby się skupić. To również obniża odczucie samotności.
Interakcja nie musi być tylko werbalna. Zajęcia zdalne umożliwiają wiele ciekawych interakcji pisemnych.
|
|
| Jeśli rodzaj zajęć to umożliwia, to daj studentom możliwość pracy w małych grupach. Od grudnia w Teams jest dostępna nowa funkcja: Breakout rooms. Automatycznie można podzielić całą grupę na mniejsze podgrupy i jest to dużo łatwiejsze niż praca z kanałami. Instrukcje znajdziesz tutaj. | |
| Powiadom studentów, że mogą ze sobą normalnie porozmawiać na inny temat, kiedy skończą ćwiczenie. Obserwujemy, że większość studentów nie robi tego automatycznie, co prowadzi do niezręcznej ciszy, kiedy ćwiczenie jest skończone. | |
| Po normalnych zajęciach studenci zazwyczaj jeszcze zadawali pytania wykładowcom. Możemy na zajęciach online również powiedzieć, że studenci z indywidualnymi pytaniami mogą zostać na chwilę po zajęciach. Jest o wiele więcej studentów, którzy wolą skorzystać z takiego rozwiązania niż np. przychodzić na dyżur z jednym krótkim pytaniem. | |
| Używaj jak najczęściej imion studentów, żeby zmniejszyć anonimowość. Na to idealne są szczególnie momenty tuż przed rozpoczęciem zajęć. „Dzień dobry, Pani Igo” jest o wiele bardziej osobiste niż po prostu „Dzień dobry”. |
Obniżenie poziomu stresu
| Z powodu braku kontaktu z innymi studentami, wielu studentów błędnie uważają, że są gorsi niż większość kolegów z grupy, ponieważ ich wrażenie o ogólnym poziomie grupy opiera się na kilku studentach, którzy są aktywni i odpowiadają na każde pytanie. Razem z wynikami testu możesz podać np. średnią ocenę grupy. | |
Poinformuj studentów, czego od nich oczekujesz. Z jakiej oceny student może być zadowolony? Szczególnie na pierwszym roku wielu studentów jeszcze myśli jak w szkole średniej: tylko 5 to dobra ocena, a 4 to już zła.
|
|
| Powiadom studentów, że mogą podczas zajęć iść do toalety / po szklankę wody – to może być kolejny argument do używania kamery: jeśli kamera jest włączona i jest widoczne puste krzesło, to będzie od razu jasne, że student zaraz wróci. | |
| Używaj jak najmniejszej liczby kanałów do przekazywania informacji/zadawania zadań. Studenci muszą często sprawdzać kilka różnych platform/narzędzi, gdzie umieszczane są zadania/materiały. To jest bardzo trudne i czasochłonne, jeżeli dla każdego przedmiotu muszą sprawdzać, np. maila, Moodle oraz Teams. Unikniesz w ten sposób chaosu i usprawiedliwień typu “nie wiedziałam/em, że to jest na Moodle/na Teams”, itp. | |
| Jeśli ustalasz termin złożenia zadania/pracy przez Moodle, ustaw “zdrową” godzinę jako deadline. Często zadania zamykane są o północy i z tego powodu studenci wykonują zadania późnym wieczorem (między dziesiątą a dwunastą). Jeśli termin będzie na przykład o godz. 18, to studenci będą pracować po południu - jakość pracy będzie prawdopodobnie lepsza i studenci będą bardziej zmotywowani, żeby utrzymać pewien stały rytm dnia, tzn. wstawać rano, a spać w nocy, co wcale nie jest takie oczywiste dla wielu z nich. Stały rytm dnia przyczynia się do zwiększenia efektywności pracy. | |
| Pomocne może być wpisanie na Moodle poszczególnych punktów zajęć, żeby pomóc studentom uporządkować notatki/zadania. Również udostępnienie PowerPointa już przed zajęciami pomaga – studenci mogą wtedy prezentację wydrukować i notować na niej ważne rzeczy, które wykładowca mówi podczas zajęć. Inaczej będą skupiać się na przepisywaniu tekstów ze slajdów. | |
| Bardzo ważne jest podawanie jasnych i szczegółowych instrukcji do zadań domowych, np. na Moodle. Czasami jest jednak szybciej, żeby nagrać te instrukcje przez Teams. |
Testy i egzaminy
| Studenci szczególnie się boją, że będą podczas testu/egzaminu ustnego czegoś nie zrozumieć. Poinformuj studentów, że mogą (nawet kilka razy) prosić o powtórzenie pytania. | |
| Jeśli studenci doświadczają blokady podczas testu ustnego, można im dać możliwość napisania odpowiedzi na czacie. Widzimy, kiedy ktoś pisze w czacie. W tym czasie nie może więc szukać informacji w sieci. | |
| Daj studentowi podczas egzaminu ustnego czas, żeby mógł pomyśleć nad odpowiedzią. Pod wpływem stresu myślimy wolniej. Możemy np. ustalić ze studentami, że będą mieli czas do namysłu pod warunkiem, że ich ręce będą widoczne przez kamerkę. W ten sposób studenci nie mogą szukać odpowiedzi na komputerze lub w notatkach. |
Ilustracja: Bas van der Ham